Nằm giữa vùng biển xanh thẳm của Đông Nam Á, bộ tộc người cá Bajau đã tồn tại hàng trăm năm với lối sống đặc biệt, sinh sống chủ yếu trên thuyền và gắn bó chặt chẽ với biển cả. Những câu chuyện về họ không chỉ là sự tò mò của du khách mà còn là tấm gương sống bền bỉ và tôn trọng thiên nhiên. Trong bài viết hôm nay, Forest City Malaysia sẽ đưa bạn khám phá 7 điều thú vị về bộ tộc này và những bí mật ẩn chứa trong lối sống “biển là nhà.”
1. Bộ tộc “người cá” Bajau là ai?
Bộ tộc Bajau, hay còn được biết đến với tên gọi thân mật là “người cá,” là một cộng đồng du mục biển, chủ yếu sinh sống tại khu vực Đông Nam Á như Malaysia, Indonesia và Philippines. Tại Malaysia, họ tập trung đông nhất ở vùng Sabah trên đảo Borneo.
Lịch sử và nguồn gốc
Người Bajau được xem là những hậu duệ của những thuỷ thủ du mục, đã khám phá và định cư tại các vùng biển Đông Nam Á suốt nhiều thế kỷ qua. Tập tính di cư trên biển không chỉ mang tính sinh tồn mà còn là nét đặc trưng văn hoá, giúp họ sống hoà nhập tuyệt đối với thế giới đại dương.
Điểm thú vị: Người Bajau, trong văn hóa truyền thống, tự nhận mình là “con cái của biển cả”. Sự gắn bó sâu sắc này không chỉ thể hiện qua cuộc sống mà còn trong cả cách họ gìn giữ thiên nhiên.
2. Cuộc sống trên biển: Lối sống khác biệt của người Bajau
Ngôi nhà là những chiếc thuyền
Không giống như các cộng đồng trên đất liền, rất nhiều gia đình Bajau vẫn chọn sống trên những chiếc thuyền nhỏ gọi là “Lepa Lepa”. Đây là cả nơi họ sinh hoạt, ngủ nghỉ và thậm chí là nơi nuôi lớn các thế hệ tiếp theo. Thuyền được thiết kế đơn giản nhưng vô cùng linh hoạt để di chuyển theo mùa cá hoặc tránh bão.
Sinh hoạt gắn liền với biển cả
- Họ đánh bắt cá để làm nguồn thực phẩm chính.
- Sử dụng thuyền không chỉ như phương tiện, mà còn là phương tiện buôn bán hải sản với các cộng đồng khác.
- Trẻ em Bajau thường học bơi từ khi mới 3 tuổi. Thậm chí, trước khi biết đi, các em đã biết cách lặn ngụp hay chèo thuyền.
3. Kỹ năng lặn biển đáng kinh ngạc của người Bajau
Người Bajau nổi tiếng thế giới nhờ khả năng lặn biển phi thường. Họ có thể:
– Lặn sâu tới hơn 20 mét chỉ với một hơi thở mà không cần bất kỳ thiết bị hỗ trợ nào.
– Nín thở dưới nước tới hơn 5 phút liên tục.
Khả năng sinh học phi thường
Điều này không chỉ nhờ luyện tập, mà còn vì gen di truyền đặc biệt. Theo nghiên cứu khoa học từ Đại học Cambridge, lá lách của người Bajau lớn hơn 50% so với người bình thường, giúp họ tích trữ nhiều máu giàu oxy hơn.
Thực tế thú vị: Người Bajau thường bị thủng màng nhĩ từ nhỏ do áp lực nước khi lặn, nhưng điều này không làm cản trở họ – ngược lại, đó là một phần của cuộc sống.
4. Văn hóa độc đáo của người Bajau qua lăng kính du lịch
Bộ tộc Bajau không chỉ nổi bật vì lối sống đặc biệt, mà còn nhờ những giá trị văn hoá phong phú.
Điều gì làm văn hóa Bajau đặc sắc?
- Ngôn ngữ: Người Bajau giao tiếp bằng một ngôn ngữ riêng biệt, nhiều từ ngữ gợi liên tưởng đến biển cả.
- Âm nhạc: Họ sử dụng nhạc cụ tự chế như đàn kulintangan, vừa gợi cảm giác yên bình vừa thể hiện niềm vui sống.
- Phong tục và nghi lễ: Những lễ hội trên biển của họ là dịp độc đáo để du khách tận mắt chứng kiến văn hóa “người cá” qua điệu nhảy và trang phục truyền thống đầy màu sắc.
5. Các thách thức hiện tại của bộ tộc này
Dù cuộc sống tự nhiên đã mang đến sự tự do, người Bajau hiện đang đối mặt với nhiều khó khăn trong thời hiện đại.
Các vấn đề chính gồm:
- Biến đổi khí hậu: Mực nước biển dâng cùng tình trạng đại dương bị axít hóa đã làm suy giảm nguồn cá.
- Khai thác thủy sản quá mức: Sự can thiệp của các hoạt động đánh bắt công nghiệp làm mất đi nguồn sinh kế.
- Áp lực đô thị hóa: Các chính sách hiện đại hóa khiến người Bajau phải từ bỏ lối sống truyền thống để định cư trên đất liền.
Chia sẻ thú vị: Một số người trẻ Bajau đã chuyển qua làm hướng dẫn viên du lịch để phổ biến văn hóa bộ tộc mình, nhưng không phải ai cũng muốn từ bỏ cuộc sống trên biển.
6. Làm thế nào bạn có thể khám phá và bảo tồn văn hóa Bajau?
Gợi ý cho du khách muốn hiểu thêm về người Bajau:
- Tham gia tour câu cá: Trải nghiệm cách người Bajau đánh bắt thủ công trên thuyền.
- Thử nghiệm lặn biển: Đừng bỏ qua cơ hội học hỏi kỹ năng lặn từ những chuyên gia tự nhiên này!
- Tham gia lễ hội văn hóa Bajau: Nơi bạn có thể khám phá âm nhạc, điệu nhảy và những món ăn truyền thống.
Cách du lịch có trách nhiệm:
- Lựa chọn những đơn vị du lịch thân thiện với môi trường.
- Ủng hộ sản phẩm thủ công từ người Bajau như đồ trang sức hay nhạc cụ.
- Không tận hưởng các hoạt động khai thác tài nguyên thiên nhiên quá mức (như tour lặn không kiểm soát).
7. Bộ tộc người cá Bajau và điểm nhấn du lịch tại Forest City Malaysia
Tại Forest City Malaysia, bạn không chỉ được khám phá các công trình hiện đại mà còn có cơ hội tham gia các tour tìm hiểu văn hóa sống động như:
– Tour trải nghiệm Bajau tại Sabah: Cùng người địa phương học cách sống như “người cá”.
– Hành trình Khám Phá Biển Đông: Kết nối với thiên nhiên qua các hoạt động lặn biển và gặp gỡ những thuyền nhân Bajau.
Khi đến với Forest City Malaysia, bạn sẽ không chỉ được hòa mình vào thiên nhiên mà còn hiểu sâu sắc hơn về “những người làm bạn với biển cả”.
Một chuyến hành trình khám phá bộ tộc Bajau không chỉ là dịp để thỏa mãn sự hiếu kỳ mà còn mang ý nghĩa lớn lao trong việc bảo tồn một nền văn hóa độc đáo đang dần bị mai một. Với những kỹ năng lặn kỳ diệu, lối sống hòa hợp với đại dương và tinh thần sống bền bỉ theo năm tháng, người Bajau chính là một di sản quý báu.
Hãy để Forest City Malaysia đồng hành cùng bạn trong chuyến hành trình đầy ý nghĩa này!
FAQ – Những câu hỏi thường gặp
1. Người Bajau thực sự sống cuộc đời du mục trên biển không?
Phần lớn người Bajau vẫn sống trên thuyền, tuy nhiên, một số người đã chuyển sang các làng ven biển để thích nghi với lối sống hiện đại.
2. Tại sao người Bajau có thể lặn biển giỏi đến vậy?
Ngoài kỹ năng được rèn luyện từ nhỏ, đặc điểm sinh học đặc biệt giúp họ có thể nín thở lâu và lặn sâu hơn so với người bình thường.
3. Làm sao để tiếp cận và khám phá người Bajau?
Đến Sabah, Malaysia là lựa chọn tốt nhất hoặc tham gia hành trình khám phá tại Forest City Malaysia.
4. Làm thế nào chúng ta có thể bảo tồn văn hóa Bajau?
Ủng hộ các sản phẩm thủ công từ người Bajau, du lịch có trách nhiệm và góp phần nâng cao nhận thức về những thách thức mà họ đang đối mặt.
